Ngô

“Trời nắng chang chang, tiếng tu hú gần xa ran ran. Hoa ngô xơ xác như cỏ may, lá ngô quắt lại rủ xuống. Những bắp ngô đã mập và chắc, chỉ còn chờ tay người đến bẻ mang về.” Đây là những câu văn miêu tả cây Ngô của nhà văn Nguyên Hồng. Ngô là loài cây thân thuộc với tất cả con người Việt Nam, đi vào cả thơ ca và nghệ thuật. Không chỉ là cây lương thực quan trọng, Ngô còn đóng góp vai trò lớn trong y học chữa bệnh, nhất là các bệnh về đường niệu, thông tiểu tiện.

Ngô có tên khoa học là Zea mays L., họ lúa (Poaceae)

Ngô có tên khoa học là Zea mays L., họ lúa (Poaceae). Được trồng nhiều nơi trên đất nước ta, vừa cung cấp lương thực, vừa dùng để chữa bệnh.

Thân cây thẳng cao 2-3m, với nhiều mấu, các lá tỏa ra từ mỗi mấu với bẹ nhẵn. Lá ngô hình mũi mác rộng bản. Sát thân cây là các bắp, bắp ngô (bẹ ngô) là các cụm hoa cái hình bông. Râu ngô là các núm nhụy thuôn dài trông giống như một búi tóc, ban đầu màu xanh lục và chuyển dần sang màu hung đỏ hay hung vàng. Trên đỉnh của thân cây là cụm hoa chứa các hoa đực, được gọi là cờ.

Bộ phận được dùng làm thuốc của cây Ngô là Bắp và Râu (râu ngô gọi theo Đông y là Ngọc mễ tu – hái vào lúc thu hoạch Ngô, khi râu chuyển sang hung vàng hay đỏ). Bắp ngô chứa tinh bột, Râu ngô chứa Saponin, chất nhầy và muối khoáng.

Theo kinh nghiệm dân gian, Râu ngô làm thuốc thông tiểu tiện trong các bệnh về tim, đau thận, tê thấp sỏi thận; chữa viêm túi mật, chữa viêm gan, vàng da… bằng cách dùng nước sắc râu ngô, ngày uống 10-20g.

Bài thuốc:

1. Chữa viêm tiết niệu: Râu ngô 15g, Hoa mào gà 15g, Biển súc 10g, Thài lài tía 8g, Rễ cỏ tranh 8g, Rau má 15g. Sắc uống ngày1 thang chia 3 lần, uống liền trong 5-7 ngày.
2. Chữa viêm túi mật: Ngô non 100g (để cả bẹ và râu), Nhân trần 30g, Cam thảo 10g. Đem những thứ trên sắc chung, uống ngày 3 lần, mỗi lần 60ml ăn kèm Ngô đã luộc.
3. Bài thuốc chữa tăng huyết áp: Râu ngô 30g, Hoa hướng dương 60g, sắc với 400 ml nước còn 100ml, thêm đường, uống làm 2 lần trong ngày.
4. Món ăn chữa suy nhược cơ thể do tăng huyết áp: Râu ngô hoặc bắp ngô non 30g, móng giò 1 cái, gừng 5g, Hành và gia vị vừa đủ, tất cả ninh nhừ. Cách ngày ăn 1 lần, ăn trong 3 tuần liên tiếp.

Kim Anh